Chắc hẳn nhiều người khi nghe đến tên nhiệt kế rượu sẽ nghĩ ngay đến công dụng của nó – đo nồng độ rượu. Tuy nhiên, đó không phải là trường hợp. Nhiệt kế nói chung là dụng cụ dùng để đo nhiệt độ và có 2 loại phổ biến trong cuộc sống là nhiệt kế thủy ngân và nhiệt kế rượu. Với hai thành phần chính là thủy ngân và cồn, chúng có thể được dùng để đo nhiệt độ nhờ đặc tính “giãn nở nóng và co giãn lạnh”.
Cũng giống như nhiệt kế thủy ngân, nhiệt kế rượu là loại nhiệt kế chất lỏng dùng để đo nhiệt độ của người, môi trường, vật chất,… Vậy nhiệt kế rượu là gì? Nhiệt kế rượu dùng để làm gì? Và để hiểu rõ hơn đo nồng độ cồn là gì, hãy cùng PCI Lào Cai đi tìm câu trả lời qua nội dung bài viết dưới đây.
Nhiệt kế rượu là thuật ngữ mà hầu như ai cũng biết bởi nó đã gắn bó với mỗi người trong mỗi bài giảng suốt quãng đường cắp sách tới trường. Nếu ai quên có thể tham khảo lại bài viết, cùng xem lại nhiệt kế rượu dùng để đo gì nhé.
Nhiệt kế rượu là gì?
Tuy không có khái niệm cụ thể nhưng chúng ta vẫn có thể hiểu nhiệt kế rượu hay còn gọi là nhiệt kế đỏ.
Đây là loại cảm biến nhiệt độ sử dụng bóng đèn chứa đầy chất lỏng bên trong. Dung dịch này có thể là cồn, Ethanol tinh khiết, Toluene, dầu hỏa,… tùy vào mục đích sử dụng mà chọn loại khác nhau.
Thông thường các chất, chất khí,… dao động trong khoảng nhiệt độ -115 độ C – 78,5 độ C thì sẽ dùng nhiệt kế rượu để đo.
Cấu tạo nhiệt kế rượu
Nhiệt độ tối đa đo được phụ thuộc vào điểm sôi của chất lỏng bên trong bóng đèn. Khi nhúng bầu vào vật cần đo thì thể tích của rượu sẽ nở ra theo nhiệt độ của vật cần đo. Một ống mao dẫn khí chứa đầy hơi nitơ và rượu sẽ được nối với bóng đèn và ống mao quản này sẽ được đặt trong một ống thủy tinh có thang đo nhiệt độ được đánh dấu và cùng loại thủy tinh được sử dụng để làm bóng đèn.
Do đó, khi chất lỏng đi vào ống mao dẫn tăng lên, thể tích rượu cũng tăng lên và chất lỏng sẽ được đọc bằng thang đo nhiệt độ được đánh dấu trên ống thủy tinh.
Dung dịch cồn không màu nên khó nhìn thấy nên phải pha màu trước khi châm bầu. Màu sắc thường được sử dụng ở đây là đỏ và xanh nhưng thường chúng ta sẽ thấy màu đỏ nhiều hơn.
Làm thế nào để chia?
Nhúng nhiệt kế vào nước đá đang tan đến chỗ chất lỏng bên trong dâng lên thì chia độ theo quy ước 0 độ C. Và khi nhúng nhiệt kế vào nước sôi, chất lỏng bên trong sẽ dâng lên đến điểm đó. là 100 độ C. Sau đó từ điểm 0 độ C đến 100 độ C ta chia đều thành 100 phần bằng nhau. Khi đó mỗi phần sẽ tương ứng với 1 độ C.
Nhiệt kế rượu dùng để làm gì?
Nhiệt kế rượu là dụng cụ có thể sử dụng thay cho nhiệt kế thủy ngân vì nó có nhiều công dụng tương tự nhau như: đo nhiệt độ nước (trạng thái bình thường), đo môi trường, khí quyển…
Chúng có thể đo chính xác (đặc biệt là ở nhiệt độ thấp) và ít độc hại và nguy hiểm hơn thủy ngân.
Tuy nhiên, độ “nhạy cảm” với sự thay đổi nhiệt độ của thủy ngân sẽ lớn hơn so với cồn. Vì khi tăng nhiệt độ của thủy ngân và rượu (có cùng khối lượng) lên 1 độ C thì thủy ngân có độ hấp thụ nhiệt nhỏ hơn nhiều so với rượu (khoảng 20 lần).
Vì vậy, nhiệt kế rượu sẽ không đo được thứ mang nhiệt độ cao trên nhiệt độ sôi của dung dịch bên trong bầu.
Cụ thể, như đã nói ở trên, nhiệt kế rượu chỉ đo được nhiệt độ từ -115 độ C – 78,5 độ C. Dùng nhiệt kế rượu để đo nhiệt độ sôi của hơi nước là hoàn toàn không thể. Vì rượu sẽ sôi ở 80 độ C thấp hơn 100 độ C (nhiệt độ sôi của nước).
Là hai dung dịch khác nhau nên cồn và thủy ngân cũng có những tính chất khác nhau: ở -117 độ C cồn bị đông đặc còn khi chỉ ở -31 độ C thì thủy ngân mất tính lưu động.
Vì vậy, nhiệt kế thủy ngân thường dùng để đo nhiệt độ cao, ngược lại nhiệt kế rượu dùng để đo nhiệt độ thấp.
Do đó, chúng ta cũng có thể thấy, khi làm các thí nghiệm khoa học hay đo nhiệt độ cơ thể đều cần sự chính xác và nhanh chóng nên sẽ sử dụng nhiệt kế thủy ngân.
Đối với việc đo nhiệt độ nước (trạng thái bình thường), không khí, nhiệt kế rượu sẽ phát huy tác dụng. Lý do là vì nhiệt độ của bầu khí quyển thường dao động quanh mức 0 độ C.
Nhiệt độ đông đặc của rượu là -117 độ C và nhiệt độ nóng chảy là 80 độ C (cao hơn hoặc thấp hơn nhiệt độ khí quyển) nên sẽ được đo lường chính xác.
Công dụng của nhiệt kế rượu dùng để làm gì?
Nhiệt kế màu đỏ chỉ đo được -115 độ C – 78,5 độ C. Dùng nhiệt kế này để đo nhiệt độ hơi nước đang sôi là hoàn toàn không thể. Vì rượu sẽ sôi ở 80 độ C thấp hơn 100 độ C (nhiệt độ sôi của nước).
Ngoài ra, nhiệt kế rượu còn là dụng cụ có thể dùng thay nhiệt kế thủy ngân để đo nhiệt độ của nước (trạng thái bình thường), môi trường, khí quyển, v.v.
Ưu nhược điểm của nhiệt kế rượu
Lợi thế:
- Ít độc hại và không nguy hiểm như nhiệt kế thủy ngân.
- Nhiệt độ rất thấp có thể được đo.
- Đo nhiệt độ môi trường, không khí, nước một cách chính xác nhất.
Khuyết điểm:
- Không thể đo chính xác các vật ở trên nhiệt độ sôi của dung dịch trong bầu.
- Độ bền không cao do cồn dễ bay hơi.
- Tô màu chất lỏng trước khi đổ đầy bóng đèn.
- Cồn sẽ thấm ướt thành mao mạch.
Những lưu ý khi mua nhiệt kế rượu.
- Cần kiểm tra tình trạng nguyên vẹn của sản phẩm, không có vết nứt hay vỡ nào cả.
- Vạch chia vạch rõ ràng, không bị nhòe.
- Chất lỏng trong bóng đèn được nhuộm màu rõ ràng.
Tại sao nhiệt kế chứa rượu chứa thủy ngân?
Cùng có tác dụng đo nhiệt độ nhưng 2 loại nhiệt kế này sẽ có những chức năng và sử dụng với mục đích khác nhau. Thủy ngân và cồn là hai thành phần chính để làm nên nhiệt kế, nhưng loại nào chứa cồn và loại nào chứa thủy ngân.
Nhiệt kế rượu có thể đo chính xác nhiệt độ thấp, tuy nhiên để đo nhiệt độ thì sự biến đổi nhiệt của rượu sẽ không nhanh bằng thủy ngân nên trong một số trường hợp bạn phải dùng nhiệt kế thủy ngân như đo nhiệt độ cơ thể con người.
Nhiệt kế cồn thay thế nhiệt kế thủy ngân và có chức năng tương tự khi đo nhiệt độ nước, môi trường xung quanh và khí quyển.
Nhiệt độ hấp thụ của rượu cao gấp nhiều lần so với thủy ngân, khi cùng khối lượng, chỉ cần rượu tăng 1 độ C sẽ hấp thụ nhiệt gấp 20 lần thủy ngân.
Chính tính chất của rượu và thủy ngân mà người ta sử dụng nhiệt kế thủy ngân để dùng trong nghiên cứu khoa học và đo nhiệt độ của cơ thể con người. Nhiệt kế rượu sẽ đo nhiệt độ không khí và nước xung quanh khi bình thường.
Thủy ngân khi ở -31 độ C đã đông cứng và mất tính lỏng, trong rượu vang thì không chịu lạnh tốt.
Nhiệt độ cồn sẽ được sử dụng nhiều để đo nhiệt độ không khí của một số quốc gia có nhiệt độ -40 độ C. Ngược lại, thủy ngân có thể đo các vật có nhiệt độ như nước sôi, nhiệt độ sôi của thủy ngân lên tới 356 ,72 độ C.
Nhiệt kế rượu giá bao nhiêu? Bạn mua nó ở đâu vậy?
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại nhiệt kế khác nhau được bán trên các website cũng như trang thương mại điện tử khác nhau nhưng giá bán của nhiệt kế rượu rơi vào khoảng 50.000 đồng một sản phẩm.
Tuy nhiên, bạn cũng nên chọn những địa chỉ uy tín để mua hàng để được sử dụng mẫu mã và chất lượng tốt.
Ngoài ra để thuận tiện hơn tiết kiệm chi phí và không mất thời gian bạn có thể đặt hàng trên các website chính hãng hoặc các trang thương mại điện tử của các cửa hàng điện tử uy tín chất lượng như shopee, lazada, tiki,… và các trang thương mại này sẽ thường xuyên có các chương trình khuyến mãi giảm giá để các bạn được hưởng giá ưu đãi.
Hi vọng qua những thông tin trên bạn đã nhớ được nhiệt kế rượu dùng để làm gì. Tuy không phổ biến như nhiệt kế thủy ngân nhưng cũng rất cần thiết trong cuộc sống. Biết cách sử dụng từng loại và sử dụng đúng trường hợp.